Bayındırlık ve İskân Bakanlığı'nın 1 yıl önce çıkardığı
"Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği", 5 Aralık 2009 tarihinden
itibaren yürürlüğe giriyor. Buna göre; yeni yapılacak binalar yönetmeliğe uygun
olarak projelendirilecek, ısı yalıtımı ve dış cephe mantolama olup olmadığı
denetlenecek ve limitli yıllık enerji tüketimi miktarına göre ''Enerji Kimlik
Belgesi''ne sahip olacak.
"Enerji tapusu" diye de nitelendirilebilen bu
belge, 'oturduğunuz evin senelik aydınlatma da dâhil ne kadar enerji
harcadığını' gösteriyor. Eğer siz ev sahibi olarak duvarlarınızı izole eder,
camları çift cam yaptırır ve gerekli düzenlemeleri yerine getirirseniz ilgili
yasal otoriteye gidip, enerji kimliğinizi yükseltmeyi talep ettirebilirsiniz.
Belge, binanın enerji ihtiyacı ve enerji tüketim sınıflandırması,
yalıtım özellikleri, dış cephe mantolama ve ısıtma-soğutma sistemlerinin
verimiyle ilgili bilgileri içeriyor. Konutların yıllık enerji ihtiyacı
hesaplanıyor. Bunun için konutun ısıtılması, soğutulması, sıhhi sıcak su
üretimi ve aydınlatma için kullanılan enerji miktarı dikkate alınıyor.
Belge kapsamında konutlar A’dan G’ye kadar sınıflandırılıyor.
A sınıfı; tasarruflu ve SEG (Sera Gazları Emisyonu Göstergesi) emisyonu düşük
konutları, G sınıfı ise enerji israf eden ve SEG emisyonu yüksek kapsıyor.
Bu belge, toplam kullanım alanı bin metrekare ve üzerinde
olan ve işletmeye alınan yeni binalar için geçerli olacak. Mevcut binalara
sisteme dahil olmaları için 10 yıl süre tanınacak.
Enerji Kimlik Belgesi’nin uygulanmaması veya şikayet konusu
olması halinde bina sahipleri hakkında suç duyurusunda bulunulacak.
Yalıtım sayesinde binaların ısıtma ve soğutma tüketiminde
yüzde 50 oranında bir azalma söz konusu. Bu da her ay ödediğiniz elektrik ve
doğalgaz faturalarının ciddi anlamda azalması demek.
İSTERSENİZ
KREDİ KULLANIN!
Mantolama işlemi yaptırmak isteyen ancak yeterli bütçesi
bulunmayanlar için bankalar çeşitli kampanyalar sunuyor. Bunlardan biri
Şekerbank’ın İZODER ile yürüttüğü, düşük faizli yalıtım kredi sağlayan
"EKO Kredi", diğeri ise TOBB’un Halkbank ile ortaklaşa çalışması olan
"Evini Yenile Türkiye" kampanyası...
Yapı malzemeleri sektöründen 83 firmanın destek verildiği
"Evini Yenile Türkiye" kampanyası kapsamında uygulanan faiz oranları
yüzde 0,33 ile yüzde 1,05 arasında değişiyor. Halkbank, üye bayilerden
alışveriş yapan müşterilere herhangi bir masraf veya komisyon almadan yüzde
0,63 faiz oranı ile kredi imkânı sunuyor. Ayrıca tercihe göre sadece yüzde 2
masraflı yüzde 0,33 faiz oranı ile kredi de uygulayabiliyor.
"EKOkredi"de ise ilk 4 aya kadar ödemesiz ve 3 ay
taksitli olmak üzere iki ayrı ödeme seçeneği bulunuyor. Ticari işletmeler için
de 8 yıla varan vade ve 2 yıla kadar geri ödemesiz seçenekler mevcut.
İDEAL
BİNA STANDARTI NEDİR? BU UYGULAMA NE KADAR MALİYET GEREKTİRİR?
XPS Isı Yalıtımı Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı
Kubilay Ulu, binaların enerji tüketimi ve ısı yalıtımı, dış cephe mantolama ile
ilgili merak edilen soruları yanıtladı.
- Isı
Yalıtımı Ve Dış Cephe Mantolama Nedir Ve Binaya Nasıl Bir Yarar Sağlar?
Yaşadığımız binalarda iç ortam konfor şartlarını
sağlayabilmek için kışın ısıtma, yazın soğutma yaparak ideal ısı ve nem
ortamını sağlamayı amaçlıyoruz. Isı yalıtımı ve dış cephe mantolama ile binanın
ısı kaybeden yapı bileşenleri (çatıları, duvarları, döşemeleri, pencereleri
vb.) ısı kayıplarına karşı korunarak, minimum enerji harcaması ile iç ortam
konfor şartları sağlamaya çalışılıyor.
Isı yalıtımı ve dış cephe mantolama sanıldığı gibi sadece
kışın binaların soğuktan korunması ve ısıtma enerjisinden tasarruf amaçlı
değil, yazın da mekânlarımızı serinletmek amacı ile kullandığımız klima
enerjisinden de tasarruf sağlıyor. Isı yalıtımı; sağlıklı yaşam koşullarının
yaratılması, yakıt tüketimlerini azaltarak tüketicilerin düşük yakıt masrafları
ile ısıtma ve soğutma yapabilmesi ve dolayısıyla hava kirliliğinin de
azaltılmasını sağlıyor. Böylelikle harcanan enerjiden ortalama yüzde 50
tasarruf sağlanıyor ve fosil yakıt tüketiminden kaynaklanan sera gazı salınımı
da aynı oranda düşürülmüş oluyor.
Ayrıca ısı yalıtımı ve dış cephe mantolama nemden kaynaklanan
küf, leke, mantar, kötü koku oluşumunu önleyerek sağlıklı ve konforlu yaşam
alanları yaratıyor. Çünkü binalardaki bu sorunlar ciddi hastalıkların
habercisi… Isı yalıtımı binanın taşıyıcı sistemini korozyona karşı koruduğu
için binanın depreme karşı güvenliğini de artırıyor.
100
METREKARELİK BİR DAİRE İÇİN 3 - 4 BİN TL MALİYETİ VAR
-
Mantolama İşleminin Maliyeti Ne Kadardır Ve Nasıl Yapılır?
Mantolama uygulaması binaların proje aşamasında karar
verilerek, inşaat aşamasında uygulanırsa ilk yapım maliyeti çok daha düşük. Isı
yalıtımının, (binanın yapım aşamasında) bina maliyetinin sadece yüzde 3’ü ile
5’i kadar bir maliyeti var. Mevcut binalara sonradan yalıtım yaptırmak da
mümkün. Bu durumda binanın bulunduğu iklim bölgesine, kullanılan levhanın
kalınlığına, şantiye uygulama şartlarına bağlı olmak üzere mantolamanın
maliyeti yalıtım ürünleri, sıva, boya ve uygulama da dâhil olmak üzere
metrekarede ortalama yaklaşık 30-40 TL kadar… Yani 100 metrekarelik bir daire
için 3 - 4 bin TL arasında… Ancak bunu kesinlikle bir maliyet olarak görmemek
gerekiyor. Çünkü zaten ısı yalıtımı, gerek kış gerekse yaz aylarında
faturalarda sağlanan ortalama yüzde 50 düşüşle maliyetini birkaç yılda amorti
ediyor ve bina ömrü boyunca tasarruf ediyor. Bu nedenle ısı yalıtımı
uygulandığı andan itibaren kazanç sağlayan bir yatırım…
Mantolama ve dış cephe mantolama uygulaması binaların dış
duvarlarının ısı yalıtımı uygulaması amacı ile bina kabuğunu saran şekilde ısı
yalıtım levhaları ile dıştan ısı yalıtımı yani dış cephe mantolama
yapılmasıdır. Uygulama yapılacak tüm yüzeylerin kabarmış sıva, kabarmış boya
kalıntıları, toz, kir ve yağdan arındırılmış olması gerekiyor. Öncelikle
kullanılan yalıtım levhasının kalınlığına göre seçilen subasman profili, ipinde
ve terazisinde olmasına dikkat edilerek bina yüzeyine yerleştiriliyor. Daha
sonra mantolama levhaları yüzeye yapıştırılıyor ve sistemin rüzgar türbülans
etkilerinden zarar görmesini önlemek amacıyla dübelleme yapılıyor. Dış cephe
ısı yalıtım ve dış cephe mantolama uygulamalarında köşelerin, çatlama riski en
yüksek olan ve aynı zamanda mekanik zorlamalara en fazla maruz kalan bölgeler
olması nedeniyle köşe profilleri kullanılıyor. Kapı ve pencere kasası ile ısı
yalıtım levhası arasına kapı pencere profili yerleştiriliyor. Isı yalıtım
levhalarının döşenmesinden bir gün sonra yüzey sıvası uygulanıyor. Uygulama
sonrasında yüzey, dış cephe kaplaması ve dış cephe mantolamasına uygun hale
gelmiş oluyor.
Mantolama, en az 1-1.5 mm kalınlıkta bir son kat kaplaması ile
tamamlanması gerekiyor. Dekoratif kaplama, ikinci kat sıva uygulamasının
tamamen kurumasından (yaklaşık 7 gün) sonra yapılmalı. Kaplama olarak çimento
ya da su bazlı kaplama malzemeleri kullanılmalı.
-
"Enerji Kimlik Belgesi" Nedir Ve Zorunluluğu Nedir?
“Enerji Kimlik Belgesi”, asgari olarak binanın enerji
ihtiyacı ve enerji tüketim sınıflandırması, yalıtım özellikleri ve
ısıtma-soğutma sistemlerinin verimiyle ilgili bilgileri içeren bir belge...
Enerji Kimlik Belgesi gereğince, konutların yıllık enerji ihtiyacı hesabı
yapılabiliyor. Bu hesapta ise konutun ısıtılması, soğutulması, sıhhi sıcak su
üretimi ve aydınlatma için kullanılan enerji miktarı dikkate alınıyor.
Konutlar aynen beyaz eşyalarda olduğu gibi A’dan G’ye kadar
sınıflandırılacak. A sınıfı; tasarruflu ve SEG (Sera Gazları Emisyonu
Göstergesi) emisyonu düşük çevreci konutları, G sınıfı ise enerji israf eden ve
SEG emisyonu yüksek konutları işaret ediyor.
Yönetmelik ilk etapta yeni binaları kapsıyor. Mevcut
binaların da 10 yıl içinde sisteme uyumlu hale gelmesi yani ısı yalıtımlı
olması gerekiyor. 5 Aralık 2009’da yürürlüğe girecek olan Binalarda Enerji
Performans Yönetmeliği gereğince Enerji Kimlik Belgesi düzenlenmesi, belediye
sınırları içindeki tüm yeni binalar için zorunlu olacak. Proje ekinde Enerji
Kimlik Belgesi yoksa o binanın projeleri ve yapı kullanım izin belgeleri ilgili
idareler tarafından onaylanmayacak. Projeleri onaylanmayan binaların yapımına
ve kullanımına izin verilmeyecek. Enerji Kimlik Belgesi’nin uygulanmaması veya
şikâyet konusu olması halinde kanuna muhalefetten ilgili bina sahipleri hakkında
suç duyurusunda bulunulacak.
Bu Belge
İle Alacağınız Evi Önceden Tanıyın!
-
Tüketicilerin Bilmesi Ve Dikkat Etmesi Gereken Noktalar Nelerdir?
Tüketicilerin yeni bir ev satın alırken ya da kiralarken o
binanın Enerji Kimlik Belgesi’ne bakması gerekiyor. Belge sayesinde, bir ev
satın almadan ya da kiralamadan önce yukarıda da belirttiğim gibi o evin
aydınlatmada, ısıtmada ve soğutmada ne kadar enerji tüketeceğini önceden
bilmeniz mümkün olacak. Bu durumda da hiç kimse fazla enerji tükettiği belge
ile de kanıtlanmış olan bir evi tercih etmeyecek. Ayrıca bu belgenin gizlenmesi
gibi bir durum da söz konusu değil. Çünkü Enerji Kimlik Belgesi’nin bir
nüshası, binaların görünür bir yerine asılmak zorunda olacak. Ev sahiplerinin
de evlerinde gerekli önlemleri şimdiden almaya başlaması gerekiyor. Çünkü 10
yıl sonra mevcut binalar için de aynı zorunluluk söz konusu olacak.
Bu yönetmelikten önce yapılmış mevcut binalardan ev almak ya
da kiralamak isteyenler de en azından binanın ısı yalıtımlı olup olmadığını
sorgulamalı.
-
Binasına Isı Yalıtımı Ve Dış Cephe Mantolama Yaptırmak İsteyenler Neler Dikkat
Etmeli?
Mantolama yaptırmaya karar verildiğinde en kritik nokta
seçilecek ürünlerin bir paket sistem olması. Paket sistemler ısı yalıtımı
uygulamasında kullanılan; ısı yalıtımı levhası, yapıştırıcı, sıva, file, dübel
ve yüzey kaplama malzemeleri gibi tüm malzemeleri bir arada sunuyor. Bu paket
sistemlerin, dıştan duvar ısı yalıtım sistemleri için hazırlanan yaşlandırma ve
performans testleri ile güvenirliğinin kanıtlanmış olması gerekiyor. Bu test
ile mantolama sistemi 20 yıl boyunca yaşayabileceği fiziksel koşullara
laboratuvar ortamında maruz bırakılıyor ve ardından testlere tabi tutularak
yeterlilikleri sağlayıp sağlamadığının kontrolü yapılıyor. Ucuz olduğu için
tercih edilen merdiven altı ürünler ve toplama paketler ise uygulama sonrasında
ciddi sorunlar yaşanmasına ve harcanan paranın beklenen ısı yalıtımı
sağlayamayarak çöpe gitmesine neden oluyor.
Mantolama için hangi yalıtım sisteminin seçileceğine karar
verildikten sonra, uygulamacı firma ile birlikte yalıtım malzemesinin
kalınlığının belirlenmesine sıra geliyor. Uygulama firmalarından mantolama için
teklif alırken, dış cephe metrajının doğru çıkarılması maliyetlerin doğru
hesaplanması açısından da önemli. Uygulamayı yapacak olan firmanın vereceği
detaylı bir fiyat teklifinde, malzemelerin metrekare tüketim miktarlarını
görüp, uygulama başlamadan eğer eksik kullanılan bir takım malzemeler varsa bunları
tespit edip müdahale etmek mümkün oluyor. Ayrıca firmanın uygulama ustalarının
sertifikalı olması da en iyi ve sorunsuz sonucu elde etmeye yardımcı oluyor.
Mantolama yaptırırken yapıların tüm dış kabuğunun ısı
yalıtımı ile sarılması gerektiği unutulmaması gereken bir konu. Binanın tek bir
cephesine yalıtım yapılması yeterli değil. Yine, pencere ve kapı gibi
açıklıkların merkez dönüşleri ısı yalıtım malzemesiyle dönülmezse, bu noktalar
ısı kaybının neden olacağı önemli ısı köprüleri oluşturuyor.
Geç Kalınmış,
Çok Önemli Bir Gelişme
- 2019
Yılında AB Ülkelerinde Zorunlu Olacak 'Pasif Ev'lerin Türkiye'deki Yeri Nedir?
Böyle Bir Zorunluluk Söz Konusu Mudur?
AB ülkeleri 2019 yılından itibaren, inşa edilecek olan tüm
binaları “Pasif Ev” olarak yapmak üzere anlaşma sağladı. Bugün Almanya’da 12
binden fazla, dünyada ise 17 bin civarında “Pasif Ev” var. Avrupa Birliği
ülkeleri artık yüzde 95’lere varan oranda düşük enerji ile sıfır emisyon
salkımını yakalayan “Pasif Ev”lere geçmişken, biz hala binaların yalıtımlı olmadığını
konuşuyoruz maalesef. Ülkemizde yalıtımsız binalar, sadece ısınmak için “Pasif
Ev”lere göre 20 kat daha fazla enerji tüketerek hem ekonomik hem de ekolojik
bir tahribata neden oluyor.
Türkiye de “Pasif Ev’leri rahatlıkla uygulayabilecek bir
iklime ve şartlara sahip ama henüz bu uygulamaları ülkemizde göremiyoruz ne
yazık ki. Böyle bir zorunluluk da ülkemizde şu an için söz konusu değil ama
dünyadaki bu trend elbette bize de etki edecek ve bu zorunluluk bizim için de
yasal olarak zorunlu olacak belki de. En azından ısı yalıtımının yasal
zorunluluk olması sağlandı. Bu bile çok geç kalmış ama çok önemli bir gelişme.
Yarı
Yarıya Tasarruf
- Isı
Yalıtımı Dış Cephe Mantolama Yıllık Ne Kadar Tasarruf Sağlar?
Isı yalıtımı hem ısıtma hem de soğutma giderlerinde ortalama
yüzde 50 tasarruf sağlıyor. Bir binada ısı kaybeden tüm yapı bileşenlerine,
yani çatılara, duvarlara, zemine oturan döşemelere ısı yalıtımı uygulaması
yapılarak yüzde 50-60’a varan oranlarda enerji tasarrufu yapmak mümkün. Hatta
yalıtımlı camlar kullanılarak bu oranlar yükseltilebilir. Kısaca yalıtımlı bir
bina yalıtımsız bir binaya göre yarı yarıya daha az enerji harcar. Dolayısı ile
daha az yakıt tüketir, hava kirliliği de aynı oranda azalır. Bir yılda ısıtma
ve soğutma için ortalama 2 bin 500 TL harcayan bir aile bu masrafı en az bin
250 TL’ye indirebiliyor. Hatta yalıtım malzemesinin daha kalın kullanılması, AB
standartlarında, kaliteli ürünlerle ve doğru uygulamalar yapılması sayesinde bu
tasarruf miktarı yüzde 60-70’e kadar çıkıyor. Ülkemizdeki yalıtımsız tüm
binaların yalıtımlı hale gelmesiyle yılda ortalama 7.5 milyar dolar kazanç
sağlamak mümkün. Her yıl yeni yapılan 100 bin binanın yalıtımlı olması ise 300
milyon dolar tasarruf anlamına geliyor.
-
Bankalar İle Kredi Anlaşması Söz Konusu Mudur?
Şu an Şekerbank’ın İZODER ile birlikte yürüttüğü bir kampanya
var. Bu EKOKredi kampanyası ile görece olarak düşük faizli yalıtım kredisi
sağlanıyor. Yine TOBB’un Halkbank ile birlikte yürüttüğü Evini Yenile Türkiye
kampanyası da önemli. Ancak bu kampanyaların devlet tarafından desteklenmesi ve
tüketiciler için daha cazip hale getirilmesi gerekiyor. Çünkü ülkemizde alım
gücü de yüksek değil. Bu yüzden sektörü ve tüketicileri rahatlatacak
çalışmaların başında, yalıtım ürünleri ve uygulamalarında KDV’nin kaldırılması
geliyor. Bunun yanı sıra devlet desteği ile mortage benzeri, düşük faizli ve
uzun vadeli yalıtım kredisi sağlanması da ısı yalıtım uygulamalarının
artmasında çok etkili olacak.
Her Yıl
7,5 Milyar Dolar Havaya Gidiyor
-
Türkiye, Şu Anda Enerji Tüketimi Konusunda Nasıl Bir Portre Çiziyor?
Türkiye’nin kullandığı toplam enerji miktarının parasal
değeri 65 milyar dolar civarında ve 2008 yılında kullandığımız toplam enerjinin
yüzde 74’ünü ithal ederek 48 milyar dolar ödedik.
Enerjinin yüzde 30’unu binalarda kullanıyoruz. Binalarda
kullandığımız bu enerjinin yüzde 82’sini ise yaşadığımız binaların ısıtması
için harcıyoruz. Kısaca enerjide dışa bağımlı bir ülkeyiz ve buna rağmen
enerjimizi verimli kullanmayı da beceremiyoruz. Ülkemizdeki 17 milyon konutun
yüzde 90’ının yalıtımsız olması ve bu nedenle her yıl 7.5 milyar doları havaya
savuruyor olmamız bu durumun en büyük kanıtı…
- İdeal
Bina Standartı Nasıl Olmalıdır?
İdeal bir bina ultra düşük enerji kullanılarak ısıtılan,
soğutulan ve ayrıca iç hava değişimi, aydınlatma ve sıcak su için kullanılan
enerjileri de düşük tutabilen bir yapı olmalı. Bu sayede çevreyi de daha az
kirleten, ev sahiplerinin karbon ayak izlerini azaltan çevreci bir bina… Aynı
zamanda sağlıklı yaşam koşulları sunan, rutubet, küf vb. sorunları olmayan,
depreme karşı güvenli, uzun ömürlü, dayanıklı bir bina… Özetle enerji
etkinlikli, konforlu, ekonomik, güvenli ve çevreye duyarlı bir yapı
standardının ideal olduğunu söyleyebiliriz.
Binalarda ideal ısısal konfor şartlarının sağlanabilmesi için
“TS 825 Binalarda Isı Yalıtımı Yönetmeliği ve Standardı” 2000 yılında
yayınlandı ve yönetmelik 1 Kasım 2008 tarihinden itibaren yürürlükteki şekli
ile revize edildi. Bu yönetmeliğe göre binalar ideal ısısal konfor şartlarına
enerji limitlerine uyarak, projelendirme aşamasında nasıl detaylandırılması
gerektiği ayrıntılı bir şekilde ele alınıyor. İklim bölgelerine göre bu
yönetmelikte tanımlanmış ısı yalıtım malzemelerinin hangi kalınlıklarda nasıl uygulanacağı
net olarak tarifleniyor. Projelerin bu yönetmeliğe uygunluğunu belediyelerin
ilgili birimleri ve yapı denetim firmaları kontrol ediyor ve onaylıyor.
Tüketicilerin bu aşamada bilinçli olarak aynı deprem yönetmeliğine göre binanın
taşıyıcı sistemini sorguladıkları gibi enerji limitlerine uygunluğunu da
kontrol etmesi gerekiyor.
Tercihiniz
Yalıtımlıdan Yana Olsun!
-
Gelecekte Tüketicileri Neler Bekliyor?
Kısa vadede tüketicilerin yalıtımlı ve dış cephe mantolama
yapılmış evleri tercih etmeleri ya da mevcut evlerine yalıtım yaptırmaları
gerekiyor. Gelecekte de yukarıda bahsettiğimiz gibi Avrupa ülkelerinde olduğu
şekilde, maksimum enerji verimliliği sağlayacak hatta hiç enerji tüketmeyen ve
karbon emisyonunu sıfıra indiren evler tüketicileri bekliyor.